mensgerichte

Mensgerichte is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets is gericht op de mens en diens behoeften, waarden en autonomie. Het wordt gebruikt als uitgangspunt of kwaliteitscriterium in diverse vakgebieden en disciplines.

Afgeleid van mens en gericht benadrukt de term dat de menselijke maat, het welzijn en de participatie van mensen centraal staan. In de praktijk wordt gesproken over mensgerichte zorg, mensgericht ontwerp en mensgerichte beleidsvorming, onder andere om te zorgen voor respect, waardigheid en autonomie.

Toepassingsgebieden omvatten zorg, ontwerp, technologie en beleid. In de gezondheidszorg verwijst mensgerichte zorg naar benaderingen waarbij patiënten actief meebeslissen over behandelingen en zorg, met aandacht voor privacy en welzijn. In ontwerp en technologie gaat het om mensgericht ontwerp of human-centered design, een proces waarin gebruikersbehoeften, context en iteratieve evaluatie centraal staan. In beleid en organisatiekunde gaat het om participatieve besluitvorming en maatwerk voor diverse doelgroepen.

Voordelen van mensgerichte benaderingen zijn onder meer betere afstemming op behoeften, hogere tevredenheid en mogelijk betere uitkomsten. Nadelen kunnen zijn: hogere tijds- en kosteninvesteringen, en de uitdaging om verschillende stemmen eerlijk te wegen en te voorkomen dat participatie oppervlakkig blijft. Succesvol toepassen vereist duidelijke doelstellingen, inclusieve representatie en transparante besluitvorming, zodat de mens daadwerkelijk centraal blijft staan.

Synoniemen en verwante termen omvatten mensgerichte benadering, humane maatwerk en, in internationale termen, human-centered design of person-centered care.