meerjarenbegrotingen

Meerjarenbegrotingen zijn lange termijn financiële plannen die door Nederlandse decentrale overheden worden gebruikt om verwachte inkomsten, uitgaven, investeringen en financiering over meerdere jaren te schetsen. Meestal bestrijken ze een periode van vier jaar, maar de exacte duur kan per organisatie verschillen. Ze vormen een aanvulling op de jaarlijkse begroting en verantwoording en dienen als instrument voor beleidskeuzes en financiële houdbaarheid.

Een meerjarenbegroting geeft een financieel beeld op hoofdlijnen van beleid en prioriteiten; het laat zien welk beleid financieel haalbaar is en welke toekomstige lasten op de begroting drukken. Het bevat ramingen van inkomsten, zoals gemeentelijke belastingen, rijks- en provincie­toelagen, en heffingen, evenals uitgaven aan maatschappelijke en infrastructuurprogramma’s. Daarnaast worden toekomstige kapitaalinvesteringen en onderhoud van kapitaalgoederen opgenomen, inclusief afschrijving en financieringsbehoefte. Assumpties en risico’s spelen een centrale rol: bij de opstelling worden veronderstellingen gedaan over inflatie, rente, bevolkingsontwikkeling en effecten van beleid. Onzekerheden worden vaak vastgelegd in scenario’s of reserves.

Procesmatig maakt de meerjarenbegroting deel uit van de begrotingscyclus van gemeenten, provincies en andere overheden. Het wordt doorgaans opgesteld door de ambtelijke organisatie, besproken in het college en voorgelegd aan de gemeenteraad of staten. Het kan vergezeld gaan van een kadernota die de richting aangeeft, gevolgd door de uiteindelijke begroting en de verantwoording achteraf.

De meerjarenbegroting bevordert transparantie, beleidsafwegingen en financiële houdbaarheid, maar kent onzekerheden door langetermijnramingen en veranderende omstandigheden.