mededingingsautoriteiten

Mededingingsautoriteiten zijn overheidsinstellingen die toezien op eerlijke concurrentie in markten en het waarborgen van een gezonde werking van de economie. Ze kunnen nationaal opereren of op supranationaal niveau binnen de Europese Unie. In de EU werken de Europese Commissie en de nationale mededingingsautoriteiten (NCAs) samen binnen het European Competition Network (ECN) om grensoverschrijdende gevallen af te handelen en kennis te delen.

Belangrijkste taken zijn het handhaven van de mededingingsregels, met name het voorkomen en aanpakken van illegale afspraken (kartels) en misbruik van een dominante positie, alsook toezicht op fusies en overnames die de concurrentie kunnen beperken. Fusiecontrole kan zowel op EU-niveau via de EU-fusie-regeling als op nationaal niveau plaatsvinden, afhankelijk van de aard en omvang van de markt.

Werkzaamheden omvatten het openen van onderzoeken, het uitvoeren van inspecties (dawn raids), het verzoeken om informatie en het opleggen van boetes of bindende remedies. Leniencyprogramma's en immuniteit kunnen kartelpartijen vrijwaren of de sanctie verlagen. Daarnaast worden marktstudies en sectorale onderzoeken uitgevoerd om belemmeringen voor concurrentie te identificeren.

Beslissingen van mededingingsautoriteiten zijn meestal onderworpen aan beroep bij de rechter en dienen transparant te zijn. In landen zoals Nederland opereert de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en in Duitsland het Bundeskartellamt; in Frankrijk de Autorité de la Concurrence. Internationale samenwerking en handhaving is cruciaal bij grensoverschrijdende markten.