liquefiëren

Liquefiëren betekent in het algemeen het omzetten van een stof uit een gas- of vaste toestand in een vloeibare toestand. Het woord wordt vooral gebruikt voor condensatie of smelten onder omstandigheden waarbij de stof vloeibaar wordt. In de natuurkunde en scheikunde vindt liquefiëren plaats door afkoeling en/of verhoging van de druk, waarbij een gas of vast materiaal verandert in vloeistof.

In industriële en technologische context is liquefiëren een cruciale stap bij opslag, transport en scheiding van gassen. Voorbeelden zijn het vloeibaar maken van lucht om zuurstof, stikstof en argon te winnen. Daarbij worden gassen sterk afgekoeld en vaak onder hoge druk gebracht; druk- en warmtewisselaars en expansieprocessen (zoals cryogene technieken) spelen een centrale rol. Bekende processen zijn de Linde- en Claude-processen, die gas eerst koelen en vervolgens verder naar vloeistof brengen. Na vloeibaarmaking volgt meestal separatie via distillatie of andere zuiveringstechnieken.

Geotechniek en aardobservatie kennen een andere betekenis van liquefiëren: vloeibaar worden van losse zandlagen onder snelle seismische shaking. Bij verzadigde gronden neemt de poreuze druk toe en verliest het bodemwezen zijn draagkracht, waardoor de bodem zich als een vloeistof kan gedragen. Dit kan leiden tot verzakkingen, scheuren en verschuivingen van bouwwerken.

Samengevat verwijst liquefiëren naar het proces waarbij een stof vloeibaar wordt, hetzij door thermodynamische condities (gas of vast naar vloeistof), hetzij als geotechnisch fenomeen bij aardbevingen. De term wordt breed in vakgebieden zoals thermodynamica, cryotechniek en geowetenschappen toegepast.