lipohypertrofie

Lipohypertrofie is een lokale verdikking van het subcutane vetweefsel op injectieplaatsen, meestal bij mensen die insuline toedienen. De lipohypertrofische plekken verschijnen als knobbels of hobbelige zones onder de huid en kunnen variëren in grootte. Ze kunnen leiden tot onregelmatige insulineabsorptie en daarmee tot schommelingen in de bloedglucose.

Oorzaken zijn onder meer herhaalde injecties op dezelfde plek, onvoldoende rotatie van injectieplaatsen, en het hergebruik van naalden. Daarnaast kunnen de directe werking van insuline als anabool vetweefselgroei bevorderen en lokale ontstekingsreacties bijdragen aan de vorming van lipohypertrofie. Het risico is groter bij langdurige insuline-therapie en bij beperkte variatie in voorkeurplekken.

Klachten zijn vaak beperkt tot een voelbare of zichtbare verdikking. Soms is er geen pijn, maar lipohypertrofie kan leiden tot variabele insulineabsorptie, wat de glykemische controle bemoeilijkt en hypoglykemieën of hyperglykemieën kan veroorzaken.

Diagnose is meestal klinisch, gebaseerd op lichamelijk onderzoek van injectieplaatsen en de geschiedenis van injectiepraktijken. Behandeling richt zich op het vermijden van injecties in lipohypertrofische zones en het verbeteren van injectietechniek. Het gebied kan na tijd verdwijnen als injecties elders worden toegediend en de naald vaker wordt verwisseld; herstel kan weken tot maanden duren. Preventie bestaat uit regelmatige rotatie van injectieplaatsen, correcte injectietechniek en het gebruik van schone naalden. Lipohypertrofie is meestal reversibel bij aanpassing van de praktijk.