lijnbelastingen

Lijnbelastingen, letterlijk belastingen per lijn, is een term die in sommige Nederlandse beleids- en economische discussies wordt gebruikt om een groep belastingen te beschrijven die wordt geheven per lijnitem of per afzonderlijke eenheid in een tariefstructuur. Het is geen officiële fiscale categorie in de Nederlandse wetgeving, maar een conceptueel hulpmiddel om na te denken over kostenverdeling en doelgerichtheffing.

In essentie verwijst het naar belastingen die op individuele onderdelen van een product of dienst worden toegepast—bijvoorbeeld per lijn op een factuur, per verbruikslijn of per goederenlijn—in plaats van een belasting die het hele inkomen, de omzet of de totale consumptie als basis neemt. Het idee is om fiscale druk nauwkeuriger te koppelen aan expliciete activiteiten of kenmerken.

Voorbeelden en toepassingen die in discussies naar voren komen, betreffen onder meer: lineaire of per-lijn belastingen op bepaalde leveringen (zoals nutsvoorzieningen of telecomdiensten), milieubelastingen die per gebruikte eenheid of per verontreinigingslijn aan een tarief worden gekoppeld, en tariefstructuren waarbij verschillende lijnen in een prestatie- of leveringsketen elk hun eigen belastingniveau dragen. Dergelijke benaderingen worden vaak gepresenteerd als middel voor transparantie en beleidsintelligentie, maar vereisen ook duidelijke administratieve procedures en goede handhaving.

Potentiële voordelen zijn onder meer betere zichtbaarheid van where belastingopbrengsten vandaan komen en gerichte stimulansen voor gewenst gedrag. Nadelen omvatten verhoogde administratieve complexiteit en mogelijk oneerlijke belastingdruk over verschillende lijnen. In officiële bronnen is lijnbelastingen geen standaard categorie; ze verschijnt vooral in beleidsdiscussies als alternatief voor of aanvulling op meer traditionele belastinggrondslagen.

Zie ook: line-item tax, per-unit tax, tariefstructuur.

---