liigesekapsel

In Dutch anatomical terminology verwijst liigesekapsel meestal naar wat in het Engels het gewrichtskapsel wordt genoemd: de vezelige omhulling die een synoviaal gewricht omsluit. Het kapsel samen met de ligamentslagen en het synoviale membraan vormt de structuur die de beweging mogelijk maakt terwijl stabiliteit wordt geboden.

Het gewrichtskapsel bestaat uit twee hoofdlagen. De buitenste laag is fibrous connective tissue, de fibrous kapsel, die de gewrichtsstabiliteit versterkt en het gewricht rondomhoudt. De binnenste laag is het synoviale membraan, dat het gewrichtskliergewricht bekleedt en synoviale vloeistof afscheidt. Deze vloeistof smering en voeding voor de kraakpijn levert. Het kapsel hecht zich aan de botranden rondom de gewrichtsvlakken en kan kaleren in recessen of vouwen.

Een belangrijk aspect is dat ligaments vaak als verdikkingen van de fibrous kapsel voorkomen, bekend als capsulaire ligamenten. Daarnaast bevinden zich intracapsulaire ligaments (binnen de gewrichtskamer maar meestal buiten het synoviale binnenste) en extracapsulaire ligaments (buiten het kapsel) die de stabiliteit verder versterken. De kapselstructuur speelt daarmee een centrale rol in zowel mobiliteit als beperking van beweging.

Het kapsel is rijkelijk voorzien van zenuwen en bloedvaten en bevat mechanoreceptoren die betrokken zijn bij proprioceptie en reflexmatige aansturing van bewegingen. Door ontsteking of irritatie kan het kapsel pijnlijk worden en stijf worden (bijvoorbeeld bij capsulitis). Letsel aan het kapsel kan leiden tot lekkage van synoviale vloeistof of verminderde stabiliteit van het gewricht.

Samengevat is het liigesekapsel de stevige, maar flexibele envelope van een gewricht, met twee lagen, geïntegreerde ligamenten en een cruciale rol in stabiliteit, smering en proprioceptie.