kwaliteitsmanagementsystemen

Kwaliteitsmanagementsystemen (KMS) zijn gestructureerde sets van beleid, processen en procedures die bedoeld zijn om producten en diensten te leveren die voldoen aan klant-, wettelijke en normative eisen. Ze richten zich op het beheersen van kwaliteit in de hele organisatie via een procesbenadering en continue verbetering. Een veelgebruikte aanpak is de PDCA-cyclus (Plan-Do-Check-Act): plannen en ontwerpen van processen, uitvoeren, controleren op prestaties en afwijkingen, en bijsturen waar nodig.

Kernonderdelen van een KMS zijn onder meer een kwaliteitspolitiek en doelstellingen, een documentatiestructuur met procedures en records, toewijzing van verantwoordelijkheden en bevoegdheden, competentie en training, prestatiemetingen, interne audits, en corrigerende en preventieve acties (CAPA). Het systeem vereist ook regelmatige managementreviews en risicogebaseerd denken om kansen en bedreigingen te beheersen.

Toepassingsgebied en normen: KMS'en zijn toepasbaar in vrijwel elke sector en in organisaties van elke omvang. De internationaal bekendste norm is ISO 9001, die eisen beschrijft voor het opzetten en onderhouden van een KMS en waarmee certificering door een externe partij mogelijk is. Andere normen kunnen sector- of productgericht zijn, zoals ISO 13485 voor medische hulpmiddelen of IFS voor foodretail.

Voordelen en uitdagingen: een goed geïmplementeerd KMS kan klanttevredenheid verhogen, operationele efficiëntie verbeteren, naleving van regelgeving ondersteunen en leveranciersrelaties versterken. Uitdagingen bij implementatie zijn onder meer kosten, cultuurverandering en de voortdurende noodzaak van evaluatie en verbetering.