koolstofachtige

Koolstofachtige is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat wordt gebruikt om iets te beschrijven dat koolstof bevat of eigenschappen vertoont die typisch zijn voor koolstof. De term wordt voornamelijk in wetenschappelijke vakgebieden gebruikt om nauwkeurig maar breed te duiden wat koolstof-gerelateerde kenmerken betreft, zonder direct naar een specifieke verbinding of kristalstructuur te verwijzen.

In chemie en biochemie verwijst koolstofachtige materiaal of verbinding meestal naar organische verbindingen die koolstofatomen bevatten en vaak ook waterstof. Het woord wordt gebruikt als een descriptief etiket voor koolstofrijke moleculen en voor materialen zoals koolstofvezels, grafiet en zelfstandige koolstofstructuren. Het impliceert doorgaans een dominantie van koolstofatomen in de structuur, maar geeft geen precieze bonding of functionele groep aan.

In geologie en planetologie wordt de term vaak toegepast op koolstofrijke materialen, zoals amorf koolstof, grafiet en diamant, en op koolstofhoudende meteorieten of sedimenten. Koolstofachtige verbindingen spelen een sleutelrol in prebiotische chemie en in de studie van het vroege zonnestelsel.

De term is descriptief en contextafhankelijk; specifieker zijn termen als organische verbindingen, koolstofhoudend of carbonaceous. Verwante concepten zijn koolstofrijk en koolstofarm. Etymologisch is koolstofachtig afgeleid van koolstof, het element met chemisch symbool C, en het achtervoegsel -achtig dat gelijkenis aanduidt.