kengetal

Een kengetal is een kwantitatieve maatstaf of indicator die wordt gebruikt om een aspect van een systeem, proces of context te meten, te vergelijken en te volgen. Het kan uitgedrukt worden als een verhouding, percentage, index of snelheid en dient vaak als basis voor besluitvorming en benchmarking.

Kengetallen worden toegepast in verschillende domeinen. In het bedrijfsleven en de financiën worden bijvoorbeeld liquiditeits-, solvabiliteits- en winstgevendheidsratios gebruikt om de financiële gezondheid te beoordelen. In de publieke sfeer en statistiek verschijnen kengetallen zoals werkloosheids- en inflatiepercentages, armoedeniveaus en onderwijsstatistieken. In de wetenschap en techniek dienen kengetallen om verhoudingen, groei of efficiëntie te kwantificeren. Soms worden meerdere kengetallen gecombineerd in indexen om bredere ontwikkelingen weer te geven.

Bij het gebruik van kengetallen is het belangrijk te letten op definities, tijdsperiodes en populatiebasis, zodat vergelijkingen zinvol blijven. Normalisatie of standaardisatie kan nodig zijn om verschillende entiteiten of tijdsperioden met elkaar te kunnen vergelijken. Ook wordt onderscheid gemaakt tussen leidende indicatoren, die toekomstige ontwikkelingen voorspellen, en achterblijvende indicatoren, die uitdrukken wat er in het verleden is gebeurd.

Voordelen van kengetallen zijn onder meer een beknopt overzicht en ondersteuning bij monitoring en besluitvorming. Nadelen omvatten mogelijke misleiding door verkeerde context, datakwaliteitsproblemen en basiseffecten waarbij schommelingen in de cijfers een verkeerde conclusie kunnen veroorzaken als er geen aanvullende context is. In het Nederlands wordt het begrip vaak gebruikt als algemene term voor indicatoren; in Engelssprekende omgevingen komt men vaak tegen KPI’s (Key Performance Indicators).

---