irradiantie

Irradiantie is een begrip uit de radiometrie dat de hoeveelheid stralingsenergie meet die per tijdseenheid op een oppervlak valt. De standaardeenheid is watt per vierkante meter (W/m^2). Irradiantie beschrijft de totale inval van elektromagnetische straling, maar kan ook spectraal worden uitgesplitst in de verdeling over golflengten (spectrale irradiantie).

Er bestaan verschillende vormen van irradiantie. Globale irradiantie (Global Horizontal Irradiance, GHI) is de totale stralingsenergie die op een horizontaal oppervlak valt, inclusief directe straling en diffuse straling uit de hemel. Directe normale irradiantie (Direct Normal Irradiance, DNI) meet enkel de rechtstreekse straling die loodrecht op het oppervlak valt. Diffuse irradiantie (DHI) komt voort uit straling die via de atmosfeer wordt verspreid. De verhouding tussen deze componenten hangt af van de oriëntatie van het oppervlak, de hoek van inval en weersomstandigheden. Spectrale irradiantie E_lambda geeft de verdeling van irradiantie over golflengten aan.

Metingen en betekenis. Voor globale irradiantie wordt vaak een pyranometer gebruikt; directe straling wordt gemeten met een pyrheliometer; diffuse irradiantie kan uit meerdere metingen worden afgeleid. Eenheden blijven Woort per vierkante meter (W/m^2) en afgeleide grootheden worden soms in kW/m^2 uitgedrukt. In de astronomie en klimaatwetenschap is de zonneconstante circa 1361 W/m^2 bij de bovenkant van de atmosfeer; op aarde varieert de waarde sterk door atmosfeerale omstandigheden, oriëntatie en hoogte.

Toepassingen. Irradiantie is cruciaal bij modellering van zonne-energie systemen (PV en zonnecollectoren), klimaat- en fotochemische processen, en bij energie- en stralingsbalansen in gebouwen en ecosystemen.

---