infraroodapparatuur

Infraroodapparatuur omvat apparaten die infrarode straling detecteren, meten of benutten. Infraroodstraling heeft lengtes van ongeveer 0,75 tot 1000 micrometer en wordt onderverdeeld in nabij-, midden- en verre infrarood. Dergelijke apparatuur maakt warmtepatronen waarneembaar en meetbare temperatuursverschillen zichtbaar onder omstandigheden waarin warmte niet zichtbaar is.

Belangrijke typen zijn onder meer infraroodthermografische camera's die warmteverschillen in een scène weergeven als beelden (thermografie); infraroodthermometers die de temperatuur op een punt meten; infraroodspectrometers voor materiaalanalyse op basis van IR-spectra; en infraroodverwarmingstoestellen zoals IR-stralers. Ook in communicatie worden infraroodcomponenten gebruikt, bijvoorbeeld in afstandsbedieningen en andere IR-transceivers.

Werking: IR-detectie gebeurt door sensoren die infrarode fotonen omzetten in een elektrisch signaal. Ongekoelde microbolometercamera's zijn veelgebruikt voor thermografie; sommige systemen gebruiken gekoelde detectors zoals HgCdTe voor hogere gevoeligheid. Thermografische systemen vereisen kalibratie en rekening met emissiviteit, omdat oppervlakken warmte anders uitstralen en reflecties foutieve metingen kunnen veroorzaken.

Toepassingen: gebouwdiagnostiek en energetische evaluatie (isolatie- en warmteverlies), elektrotechnische inspectie en preventief onderhoud, industriële procescontrole, beveiliging en nachtzicht in beperkt zicht, en in beperkte mate medische beeldvorming waarbij IR als aanvullende informatie dient.

Beperkingen: IR-metingen worden beïnvloed door atmosfeer (vocht, rook), afstand en de emissiviteit van het oppervlak; reflecties kunnen afwijkende signalen geven; de resolutie kan bij goedkope apparaten beperkt zijn en kalibratie blijft essentieel.

Veiligheid en normen: IR-straling is niet-ioniserend en over het algemeen veilig bij normaal gebruik, maar IR-stralers kunnen brandwonden veroorzaken bij onzorgvuldig gebruik. Er bestaan normen en richtlijnen voor thermografie en kalibratie, zoals ISO 18434 voor thermografie in conditie-monitoring; toepassingsspecifieke normen variëren.

---