nietioniserend

Nietioniserende straling verwijst naar elektromagnetische straling en andere energievormen waarvan elk foton minder energie heeft dan nodig is om elektronen uit atomen te verwijderen. In de praktijk omvat dit zichtbaar licht, infrarood, microgolven, radiogolven en statische of laagfrequente elektrische en magnetische velden. Dit staat in contrast met ioniserende straling, zoals röntgen- en UV-straling, waarin de fotonenergie hoog genoeg is om bindingen te breken en elektronen te verwijderen.

De grens tussen niet-ioniserende en ioniserende straling ligt bij de ionisatie-energie van atomen; fotonen met energie lager dan deze grens kunnen doorgaans geen ionisatie veroorzaken. Niet-ioniserende straling kan wel interactie hebben met materie via andere mechanismen, zoals warmte-ontwikkeling (diepteheling in weefsels bij hoge intensiteit) en elektromagnetische interacties die spanning of warmte-inductie veroorzaken.

Gezondheidsimpact en veiligheid worden vooral bepaald door blootstellingniveaus. Niet-ioniserende straling kan in sommige omstandigheden leiden tot temperatuurverhoging en verwachte acute effecten; de wetenschappelijke gemeenschap onderzoekt nog altijd of er subtielere niet-thermische effecten bestaan. Om deze redenen stellen internationale en nationale instanties blootstellinglimieten vast. Organisaties zoals ICNIRP en de Wereldgezondheidsorganisatie geven richtlijnen, die door overheden en bedrijfsleven worden vertaald naar normen en regels voor beroepsmatige en publieke blootstelling.

Toepassingen van niet-ioniserende straling zijn wijdverspreid: communicatie (radio, televisie, mobiele netwerken), medische en industriële toepassingen (MRI, radiogolvenverwarming), en huishoudelijke apparaten ( magnetrons, verlichting en sensoren). Het begrip blijft essentieel voor beleid, veiligheid en technologische ontwikkelingen rondom elektromagnetische velden en straling.