implantatiematerialen

Implantatiematerialen zijn materialen die in of op het menselijk lichaam worden geplaatst om functies van bot- en weefselsysteem te ondersteunen, te herstellen of te vervangen. Een centrale eis is biocompatibiliteit: het materiaal mag geen giftige of ontstekingsreacties oproepen en moet langdurig blijven functioneren zonder ernstige afstoting. Daarnaast moeten implantatiematerialen voldoende mechanische eigenschappen vertonen, zoals sterkte, taaiheid en vermoeingsbestendigheid, en een corrosiebestendige en steriliseerbare aard hebben.

De meest gebruikte materialen zijn metalen (titanium en titaniumlegeringen; kobalt-chroom en roestvrij staal), keramiek (aluminiumoxide en zirconia) en polymeren (PMMA, UHMWPE). Voor bot- en kraakbeenachtige interfaces worden ook bioactieve coatings zoals hydroxyapatiet gebruikt. Biocomposieten en biodegradeerbare polymeren komen voor bij tijdelijke implantaten.

Toepassingsgebieden omvatten tandheelkundige implantaten die in het kaakbot verankeren, orthopedische implantaten zoals heup- en knieprothesen en slijtageonderdelen, evenals chirurgische fixaties en reconstructieve implantaten.

Oppervlaktebehandeling en ontwerp spelen een belangrijke rol bij osseointegratie. Technieken zoals oppervlakte-ruwheid, anodisatie en coatings kunnen de hechting aan bot verbeteren. De opkomst van additieve productie maakt patiëntspecifieke implantaten mogelijk.

Regelgeving en veiligheid zijn cruciaal: implantaten moeten voldoen aan internationale normen (bijv. ISO-standaarden) en worden goedgekeurd voor klinisch gebruik (CE-markering, FDA-regulering).