hypermobiliteitsstoornissen

Hypermobiliteitsstoornissen zijn aandoeningen waarbij de gewrichten een groter bewegingsbereik hebben dan normaal, vaak door veranderingen in bindweefsel en collageen. Bij sommige mensen veroorzaakt dit geen klachten, maar bij anderen leidt het tot pijn, instabiliteit en beperkingen in het dagelijks leven. De term omvat verschillende houdingen en syndromen, waaronder generaliseerde gewrichtshypermobiliteit (GJH), hypermobiliteitsspectrumstoornissen (HSD) en het hypermobiliteitstype van Ehlers-Danlos syndroom (EDS-HT).

Een veel gebruikte screeningsmethode is de Beighton-score: een score van 4 op 9 of hoger bij volwassenen wijst op hypermobiliteit; bij kinderen hanteert men vaak afwijkende drempels. In combinatie met klinische klachten en eventueel andere bevindingen kan men onderscheid maken tussen een onschuldige hypermobiliteit en een hypermobiliteitsspectrumstoornis of een erfelijke bindweefselstoornis.

Symptomen variëren en kunnen bestaan uit aanhoudende gewrichtspijn, vermoeidheid, instabiliteit en herhaalde verstuikingen of dislocaties. Proprioceptieproblemen (feedback van wat een gewricht doet) komen vaak voor. Sommige mensen hebben autonomische klachten zoals duizeligheid bij opstaan, en in bepaalde subtypes kunnen de huid en de vaatwand zachter en kwetsbaarder zijn. Ook gastro-intestinale problemen en psychosociale aspecten komen voor.

Diagnose is primair klinisch en gebaseerd op voorgeschreven criteria, met uitsluiting van andere oorzaken. Behandeling is multidisciplinair en gericht op pijn- en functionele verbetering: fysiotherapie met nadruk op proprioceptie, spierkracht en stabilisatie; advies over belastbaarheid en sport; ergotherapie; pijnbestrijding en, waar nodig, behandeling van autonome klachten. De prognose varieert sterk en hangt af van tijdige diagnose en een gericht zorgtraject. Hypermobiliteit is relatief veelvoorkomend, maar niet iedereen met hypermobiliteit heeft een stoornis.