hormoonstimulatieprotocollen

Hormoonstimulatieprotocollen zijn behandelregimes die exogene hormonen toedienen om ovariële ontwikkeling te stimuleren en ovulatie op te wekken. Ze worden vooral toegepast bij fertiliteitsbehandelingen zoals IVF (in-vitrofertilisatie) en ovulatiestimulatie bij onvruchtbaarheid.

Het doel van deze protocollen is om meerdere follikels gelijktijdig te laten groeien, de timing van eicelretentie te optimaliseren en, waar nodig, een premature LH-piek te voorkomen. De protocollen variëren in gebruikte medicijnen, dosering, duur en de volgorde waarin medicijnen worden gegeven. Implementatie gebeurt steeds met regelmatige monitoring en aanpassing aan de respons van de patiënt.

Belangrijke componenten zijn gonadotropines (FSH, soms LH) voor stimulerende werking, en GnRH-analogen (agonisten of antagonisten) om de natuurlijke hormoonstroom te reguleren. In milde behandelingen kunnen orale middelen zoals letrozol of clomifeen worden ingezet. De ovulatie wordt vaak opgewekt met menselijke choriongonadotrophine (hCG) of, bij bepaalde protocollen, een GnRH-agonist als trigger. Monitoring gebeurt via regelmatige transvaginale echo’s en bloedtesten voor oestradiol en andere hormonen.

Veelvoorkomende protocollen zijn onder meer: de lange GnRH-agonistprotocol, waarbij een GnRH-agonist in de luteale fase voorafgaand aan stimulatie wordt gestart om LH/FSH onder te drukken; het antagonistprotocol, waarbij een GnRH-antagonist wordt toegevoegd zodra follikelgroei een drempel bereikt om een LH-piek te voorkomen; het microdosering-flareprotocol, bedoeld bij sommige patiënten om een endogene FSH/LH-flare te stimuleren; en milde stimulatie met letrozol of clomifeen.

Risico’s en overwegingen omvatten onder andere het risico op ovarieel hyperstimuatiesyndroom (OHSS) en meervoudige zwangerschap. De keuze van protocol hangt af van factoren zoals leeftijd, ovariumreserve, eerdere respons en klinische doelstellingen, en vindt plaats binnen een gepersonaliseerd behandelplan.