heraldieke

Heraldieke, of wapenkunde, is de studie en praktijk van wapenschilden en verwante symbolen. Het omvat het ontwerpen, registreren en interpreteren van blazoenen (wapenschilden) en hun bijbehorende motieven, vaak gebruikt om families, steden of organisaties te identificeren. De traditie heeft een lange geschiedenis in Europa en blijft actief in moderne heraldiek en grafische identiteit.

Historisch gezien ontstond heraldiek in de middeleeuwen, toen adel en strijdkrachten wapenschilden gebruikten om onderscheid te maken op slagvelden en tijdens ceremoniële gelegenheden. Heralden fungeerden als waarnemers en beheerden de toekenning en registratie van wapenschilden. Tegenwoordig bestaan er nationale en regionale autoriteiten en verenigingen die wapenschilden beheren en regels vaststellen over ontwerp en gebruik.

Een wapen bestaat uit meerdere onderdelen. Het schild (het blazoen) vormt het centrale veld met ladingen zoals dieren, voorstellingen of voorwerpen. De kleuren en metalen worden tincturen genoemd: goud/or, zilver/argent, rood/gules, blauw/azure, groen/vert, zwart/sable en purper/purple. Boven of rondom het schild kunnen een helm, kroon of andere decoraties en soms een motto voorkomen. Sommige wapens hebben supporters of andere versieringen. Er bestaan specifieke heraldieke regels die bepalen hoe een wapen moet worden afgebeeld en herkend.

In het heden vindt heraldiek toepassingen in genealogisch onderzoek, lokale identiteit en in bedrijfs- en organisatiesymboliek. Het blijft een discipline met vaste regels en normen, maar biedt ook ruimte voor creatief ontwerp en culturele betekenis.