handwielen

Handwielen zijn ronde bedieningswielen die op een as worden gemonteerd en bedoeld zijn om een machineonderdeel handmatig te draaien. Ze worden gebruikt om de positie of beweging van een as of leidraad nauwkeurig af te stellen, bijvoorbeeld op freestafels, draaibanken, boormachines en testopstellingen.

Een handwiel bestaat doorgaans uit een buitenrand voor grip, een centrale naaf en een bore (gat) om op de as te passen. De bevestiging gebeurt meestal via het bore-gat met een klem- of borgsysteem; sommige modellen hebben een flens of een doorlopend gat. De keuze hangt af van de asdiameter en de montage-voorziening van de machine.

Typen en opties omvatten standaard vlakke of knurled randhandwielen, met al dan niet een extra greep. Modellen met micrometerdials of positioneringsscales bieden extra precisie. Varianten bestaan ook met verschillende materialen en afwerkingen, en sommige hebben geïntegreerde aflezing of schaalverdeling.

Materialen variëren van gietijzer (duurzaam en kosteneffectief) tot staal en aluminium (lichter of sterker). Roestvrij staal wordt toegepast in corrosie-gevoelige omgevingen. Afwerking kan verzinkt, gepolijst of gepoedercoat zijn.

Toepassingen liggen in de handmatige bediening van machine-assen en glijbanen, waarbij een rotatie van het wiel leidt tot beweging via een schroef of leadscrew. Ze bepalen de positie van tabellen, slides, gereedschapshouders en andere beweeglijke onderdelen.

Onderhoud en veiligheid: controleer periodiek op scheuren, losse bevestigingsbouten en slijtage van de grip. Houd handen uit de buurt van bewegende delen en gebruik het wiel op een veilige manier met beide handen, vooral bij hoog draaimoment.