geëxecuteerden

Geëxecuteerden zijn personen die door een overheidsinstantie ter dood zijn gebracht nadat zij schuldig zijn bevonden aan een ernstig misdrijf. De term verwijst naar de groep individuen die in een bepaalde periode of onder een bepaald rechtssysteem geëxecuteerd is. In de meeste moderne rechtsstelsels is de uitvoering van de doodstraf verbonden aan due-process, mogelijkheid tot beroep en, in sommige gevallen, gratie.

Historisch kregen vele beschavingen de doodstraf opgelegd en uitgevoerd met uiteenlopende middelen, zoals ophanging, beheading, vuurpeloton of blaaspennen. In de loop der tijd is de praktijk in veel landen afgenomen of afgeschaft. Tegenwoordig is de doodstraf nog steeds aanwezig in een beperkt aantal staten en landen, meestal voor ernstige misdrijven zoals moord of terrorisme, maar in veel andere jurisdicties is zij volledig afgeschaft of praktisch niet meer in gebruik.

Globale trends tonen een duidelijke afname in het gebruik van de doodstraf. Een groeiend aantal landen heeft de doodstraf afgeschaft in de wet of in de praktijk, en internationale normen en mensenrechtencommissies zetten steeds meer druk op staten om af te zien van uitvoering. Rechtsstelsels waar de doodstraf nog bestaat, voeren meestal uitgebreide wettelijke procedures, strikte criteria en toezicht uit om misbruik en arbitraire besluiten te voorkomen.

In discussies over geexecuteerden spelen ethische, juridische en mensenrechtenaspecten een centrale rol. Belangrijke onderwerpen zijn het recht op een eerlijk proces, het risico op dwalingen en oneerlijke toepassing, en de vraag of straffen proportioneel en humaan zijn.