gewrichtsdislocaties

Gewrichtsdislocaties zijn ontwrichtingen waarbij de botkoppen van twee botten die een gewricht vormen uit hun normale positie ten opzichte van elkaar komen. Vaak is er ook schade aan het gewrichtskapsel en de ligamenten, en soms aan zenuwen of bloedvaten. De schouderdislocatie is de meest voorkomende vorm en ontstaat meestal door een val of een klap op een gestrekte arm. Bij sommige mensen komen herhaalde dislocaties voor, vooral bij schouder- en polsgewrichten.

Symptomen en tekenen zijn plotseling hevige pijn, een afwijkende stand van het gewricht, zwelling en beperking van beweging. Soms is er gevoelloosheid of tintelingen door zenuwbeschadiging of compressie van zenuwen of bloedvaten. De ernst en het type dislocatie worden bepaald door klinisch onderzoek en beeldvorming.

Diagnose gebeurt op basis van de anamnese, het lichamelijk onderzoek en beeldvorming. Röntgenfoto’s (X-ray) geven de stand van de botten weer; bij twijfels of bij complexe dislocaties kunnen CT- of MRI-scans nodig zijn om bijkomende letsels te beoordelen.

Behandeling omvat aanvankelijk immobilisatie en pijnstilling, gevolgd door repositie (het terugplaatsen van de botten in hun normale positie) door een getrainde professional. Na de repositie volgt vaak spalk- of mitella-immobilisatie en vervolgens een revalidatieprogramma met fysiotherapie. Bij herhaalde of complexe dislocaties kunnen operatieve ingrepen nodig zijn om het gewricht stabiel te maken.

Prognose is meestal goed na juiste behandeling, maar er kan lichte of ernstige beperking achterblijven en bij sommige gewrichten is de kans op terugkeer van de dislocatie groter. Complicaties kunnen zenuw- of vaatbeschadiging, avasculair necrose (bij heupdislocaties) of artritis zijn. Preventie richt zich op blessurepreventie, juiste techniek en gerichte revalidatie na letsel.