gespreksvoering

Gespreksvoering is het doelgericht voeren van een gesprek met een individu of groep, met als doel informatieverzameling, verkenning van behoeften, besluitvorming of gedragsverandering. Het verschilt van een informeel praatje doordat het gesprek doelgericht is, structuur heeft en gericht is op concrete uitkomsten of afspraken.

In verschillende vakgebieden is gespreksvoering een kernvaardigheid: in de hulpverlening en geestelijke gezondheidszorg, in het onderwijs, in humane bronnen zoals coaching en HR, maar ook in zorg en veiligheid. De methode biedt handvatten om informatie te verkrijgen, relaties te versterken en veranderingen te ondersteunen zonder oordeel.

Belangrijke principes zijn onder meer respectvol en empathisch luisteren, gelijkwaardige relatie tussen gesprekspartner en gespreksvoerder, vertrouwelijkheid en ethisch handelen, en aandacht voor diversiteit en culturele gevoeligheid. Doelgerichtheid en transparantie over het doel en de grenzen van het gesprek dragen bij aan vertrouwen en veiligheid.

Veelgebruikte technieken zijn open vragen, luisteren, parafrase en samenvatten, reflectief luisteren en terugkoppeling, doorvragen waar nodig, en aandacht voor non-verbale signalen. Het doel is om helderheid te krijgen, misverstanden te voorkomen en samen tot passende afspraken te komen. Structuur kan bestaan uit een korte afbakening van het onderwerp, exploratie, feedback, planning en afsluiting. Binnen motiverende gespreksvoering (motivational interviewing) ligt de nadruk op het verkennen van ambivalentie, het stimuleren van intrinsieke motivatie en het maken van een concreet uitvoerbaar plan.

Resultaten van goede gespreksvoering zijn onder meer beter begrip van wensen en behoeften, sterkere samenwerking, betere besluitvorming en meer kans op naleving van afspraken. Oefening, reflectie en feedback zijn essentieel voor bekwaamheid.