gereedschapsmateriaal

Gereedschapsmateriaal is de verzamelnaam voor de materialen die worden gebruikt bij de productie, het onderhoud en de werking van gereedschappen en toebehoren. Het begrip omvat zowel de grondstoffen waaruit gereedschappen zijn vervaardigd als de aanvullende materialen die nodig zijn om gereedschappen te vormen, te beschermen en te repareren. Gereedschapsmateriaal bepaalt grotendeels de prestaties, duurzaamheid en veiligheid van gereedschappen in sectoren als metaalbewerking, houtbewerking en bouw.

Belangrijke basismaterialen zijn onder andere gereedschapstaal, waaronder koolstofstaal en snelhardend staal (HSS), en gehard gereedschapstaal. Daarnaast komen keramiek en verschillende kunststoffen voor als onderdelen van snijvlakken, mantels of handgrepen. Carbide (cemented carbide) wordt veel gebruikt voor snij- en beitelwerk vanwege slijtvastheid. Voor handgrepen en behuizingen worden vaak houtachtige, kunststoffen of koolstofvezelversterkte materialen toegepast. Slijpmaterialen zoals korund (aluminiumoxide) en diamant worden gebruikt voor slijpen en afbramen, terwijl coatings als TiN, TiCN, TiAlN en DLC de slijtage- en warmtebestendigheid van gereedschappen vergroten.

Toepassingsgericht materiaalkeuze houdt rekening met factoren als het te bewerken materiaal, snijsnelheid, vormvastheid en warmteontwikkeling. Daarnaast spelen kwaliteitsnormen en leveranciersspecificaties een rol bij selectie en verificatie.

Onderhoud en betrouwbaarheid hangen samen met regelmatige inspectie, slijpen of vervangen van versleten snij- of borende delen, correcte opslag en het volgen van fabrikantadviezen. Veilheidseisen en milieubeginselen vormen daarbij een voortdurende relevantie.