elektronegativeren

Elektronegativiteit is de eigenschap van een atoom in een chemische binding om elektronen naar zich toe te trekken. Het gaat niet om de absolute aantrekkingskracht van een vrij atoom, maar om het effect in een binding met een ander atoom: hoe groter de elektronegativiteit van een atoom ten opzichte van zijn buur, hoe polairder de binding vaak wordt.

De term is vooral bekend door de aanduiding van numerieke waarden op verschillende schalen. De Pauling-schaal is de meest gebruikte, gebaseerd op de energieën van bindingen; fluor heeft de hoogste waarde en vormt zo vaak de referentie voor polariteit. Andere schalen, zoals de Mulliken-schaal (die elektronenaffiniteit en ionisatie-energie combineert) en de Allred-Rochow-schaal, geven eveneens een maat voor de aantrekkingskracht van atoomkernen op gedeelde elektronen.

Trends in de periodieke tabel tonen dat elektronegativiteit over het algemeen toeneemt wanneer men van links naar rechts in een period gaat en afneemt wanneer men van boven naar beneden in een groep gaat. Factoren die dit gedrag bepalen, zijn het toenemende effectieve kernlading (je nucleuskracht) en afname van afstand tussen kern en gedeelde elektronen, tegenwicht van shielding. Elektronegativiteit werkt samen met ionisatie-energie en elektronaffiniteit; samen geven deze eigenschappen een beeld van bindingstype en reactiviteit.

Toepassingen en implicaties omvatten het voorspellen van bindpolarisatie, moleculaire dipolen, en acid-base-verschillen, evenals reacties en structuur. De waarde is echter contextafhankelijk en verschillende schalen leveren soms uiteenlopende cijfers; electronegativiteit is een nuttig, maar schematisch hulpmiddel, geen absoluteeltjes eigenschap van een enkel atoom.