doneer

Doneer is een Nederlands werkwoord met de betekenis van vrijwillig geven of schenken aan een doel, organisatie of persoon, meestal geld of goederen. De handeling wordt aangeduid met donatie; een persoon die geeft kan een donor of donateur genoemd worden. In de praktijk komt 'doneer' vooral voor in PR, campagnes en oproepen tot giften, terwijl 'doneren' ook veel gebruikt wordt in formele of zakelijke contexten.

Doneer wordt vaak als imperatief gebruikt: 'Doneer nu', 'Doneer vandaag'. Het werkwoord komt veel voor op websites en banners. 'Ik doneer geld aan een goed doel' is grammaticaal correct. Het verschil met 'doneren' is vooral de toon: 'doneer' klinkt direct en uitnodigend, terwijl 'doneren' neutraler en formeler kan overkomen.

Donor verwijst naar de persoon die schenkt, met name in medische context (orgaandonor, bloeddonor); donateur wordt vaker gebruikt voor filantropische giften. Doneer en doneren zijn verwanten van het Latijnse 'donare' en komen via Franse en Engelse leenwoorden in het Nederlands terecht; beide vormen bestaan in verschillende registers en kunnen per regio wat verschillen.

In beide landen kunnen giften aan erkende instellingen onder bepaalde voorwaarden fiscaal aftrekbaar zijn; in Nederland gelden regels voor ANBI-status (Algemeen Nut Beogende Instelling) en België heeft vergelijkbare fiscale regelingen. Voor donaties wordt meestal een ontvangstbewijs verstrekt, zoals een schenkingsovereenkomst of fiscaal attest.