databestand

Een databestand is een bestand op een computer waarin data zijn opgeslagen ten behoeve van een toepassing. Het is meestal een enkel bestand dat data bevat, in tegenstelling tot een database die data beheert via een databasebeheersysteem. Een databestand kan zowel gestructureerde als ongestructureerde data bevatten en kan zowel plattekst als binair zijn.

Veelvoorkomende formaten zijn tekstgebaseerde bestanden zoals CSV, TSV en JSON, maar ook XML of YAML. Daarnaast bestaan er binaire formaten, vaak proprietary of gespecialiseerde opslagformaten die door een programma zijn ontworpen om efficiënt data op te slaan of te lezen. De interne structuur kan tabellarisch zijn (records met velden) of hiërarchisch (geneste objecten of records).

Gebruik en toepassingen variëren. Databestanden worden vaak gebruikt voor data-uitwisseling tussen systemen, voor back-ups en archieven, of als lokaal opslagmedium voor een applicatie. Ze vereisen doorgaans specifieke tools of bibliotheken om te openen, te lezen en bij te werken. Bij gevoelige data is beveiliging belangrijk, bijvoorbeeld door versleuteling of toegangscontrole, en door zorgvuldige versiebeheer en validatie van de data.

Verschil met databases ligt bij functionaliteit: een databestand biedt opslag en soms eenvoudige querymogelijkheden via de applicatie, maar heeft meestal geen ingebouwde transacties, indexering en relationele integriteit zoals een volwaardige database. Voor complexe bewerkingen en meerdere gebruikers zijn databasesystemen doorgaans geschikter; databestanden blijven handig voor eenvoudige opslag, uitwisseling en draagbare data.