constituerend

Constituerend is een Nederlandse bijvoeglijke en deeltijdige vorm van het werkwoord constitueren, afgeleid van het Latijn via het Frans. Het betekent in algemene zin: vormend, hetgeen vormt of iets tot zulk een geheel maakt. In die zin geeft constituerend aan dat iets een essentiële bouwsteen is van iets anders.

In juridische en theoretische contexten komt constituerend vaak voor in de uitdrukkingen constituerende bestanddelen of constituerende elementen. Die termen verwijzen naar de onderdelen die nodig zijn om een bepaald rechtsfiguur, feit of begrip te definiëren of vast te stellen. Bijvoorbeeld in het strafrecht spreken juristen over constituerende elementen van een strafbaar feit, zoals de verrichte handeling en het opzet, die samen moeten voorkomen om het feit strafbaar te maken. Buiten het recht kan constituerend ook verwijzen naar wat iets wezenlijk maakt of identificeert binnen een theorie of systeem.

Er bestaan verwante termen zoals constitutief en constitutie. In veel gevallen kunnen constituerend en constitutief elkaar overlappen, maar nuanceverschillen bestaan: constituerend benadrukt eerder het proces van vormen of scheppen, terwijl constitutief vaker slaat op de wezenlijke, aan iets eigen zijnde kenmerken. In vaktaal kan constituerend dus zowel een dynamische als een structurele betekenis hebben, afhankelijk van de context.