capaciteitslimiet

Een capaciteitslimiet is de maximale hoeveelheid werk of productiviteit die een systeem onder gegeven omstandigheden kan verwerken zonder onacceptabele prestatieverliezen. Het begrip wordt breed toegepast in industriële, IT-, transport- en energietoepassingen. In veel gevallen bepaalt de capaciteitslimiet wat een organisatie wel of niet kan leveren en wanneer uitbreiding nodig is.

De limiet wordt bepaald door fysieke middelen (zoals machines, ruimte, bandbreedte, energie), door procesontwerp en door organisatorische factoren (planning, regels). Variabiliteit in vraag en doorlooptijden kan leiden tot bottlenecks die de effectieve capaciteit verlagen. Capaciteitsmetingen worden vaak uitgedrukt in throughput (units per tijdseenheid), maximale service-snelheid of bezettingsgraad.

In IT en computing geldt de capaciteitslimiet voor servers, geheugen, opslag en netwerkconnectiviteit. Bij een webservice bepaalt de verwerkingssnelheid en het aantal gelijktijdige verbindingen de maximale belasting. In transport en logistiek verwijst het naar de maximale aantallen voertuigen, reizigers of goederen per tijdseenheid, vaak bepaald door infrastructuur en operationele planning. In de energievoorziening gaat het om de maximale vraag die het net op een bepaald moment kan leveren zonder uitval of spanningsverliezen.

Beheer van capaciteitslimieten omvat capaciteitplanning, schaalbaarheid, redundantie, load balancing en caching. Door proactief te plannen en te voorzien in flexibiliteit kunnen organisaties piekbelasting opvangen en performance- of veiligheidsrisico's verminderen. Over- of onderbenutting van resources heeft directe kosten of service-impact.