boekkunst

Boekkunst is de praktijk en studie van het maken van boeken als fysiek object. Het omvat ontwerp van tekst en beeld, typografie en lay-out, illustratie, druktechnieken, papierkeuze en binding. Boekkunst bestrijkt zowel commercieel uitgegeven boeken als artistieke en ambachtelijke uitgaven, evenals behoud en restauratie van bijzondere boeken. Het woord verwijst naar de relatie tussen vormgeving, textuur en leeservaring en naar de manier waarop een boek als kunstwerk kan functioneren.

Historisch gezien wortelt boekkunst in de middeleeuwse manuscriptcultuur en in de opkomst van de drukkunst in de vijftiende eeuw. Gedurende de daaropvolgende eeuwen ontwikkelden zich technieken van boekbinden en vormgeving. In de negentiende eeuw leidde de Arts and Crafts-beweging tot een herwaardering van vakmanschap, terwijl moderne en postmoderne stromingen de typografische en visuele mogelijkheden van het boek hebben uitgebreid. In de twintigste en eenentwintigste eeuw ontstonden naast traditioneel vakmanschap ook artistieke boeken en beperkte edities die boek als kunstobject tonen, vaak met experimentele vormgeving en bindtechnieken.

Vandaag de dag omvat boekkunst zowel conservatie en restauratie van zeldzame boeken als hedendaags ontwerp en productie. Praktijken variëren van handgebonden uitgaven en ambachtelijke presses tot digitaal geprint materiaal en hybride formaten. Opleidingen in grafische vormgeving, boekbinding, restauratie en bibliotheekwetenschap dragen bij aan de continuïteit van de discipline. In musea, bibliotheken en gespecialiseerde uitgeverijen wordt boekkunst actief gemaakt en tentoongesteld, met nadruk op de samenhang tussen esthetiek, vakmanschap en leeservaring.