bloksignalsystemen

Bloksignalsystemen zijn spoorwegsignaleringssystemen die het spoorwegnet opdelen in opeenvolgende blokken. Elk blok mag doorgaans door slechts één trein tegelijk worden bezet. Een trein mag een volgend blok pas binnengaan als dit blok vrij is verklaard en een geldige rijweg is ingesteld. Het signaal geeft de bestuurder of het treinbeheerssysteem informatie over de status van het komende blok; de meest voorkomende seinen zijn rood om te stoppen, geel om voor te bereiden en groen om door te rijden.

Bezettingsdetectie maakt deel uit van het systeem en kan worden gerealiseerd met spoorstroomcircuits, asdetectie of andere sensoren. Het interlockingssysteem vergrendelt signalen en wissels volgens de ingestelde rijweg en voorkomt tegenstrijdige bewegingen of onveilige routes.

Types: er bestaan verschillende typen bloksignaalsystemen. Vastbloksignalen (fixed-block) verdelen het spoor in vaste blokken met vaste lengtes. Bewegende bloksystemen (moving-block) berekenen veilige kop- en volgafstanden op basis van de actuele positie van treinen, waardoor capaciteit kan toenemen. Moderne bewegende bloksystemen worden toegepast in CBTC‑omgevingen (Communications-Based Train Control) en in sommige implementaties van ETCS (European Train Control System).

Historisch gezien begon het met semafoorseinen in de 19e eeuw; later kwam elektrische bloksignalering met kleurseinen. Doorgaande automatisering leidde tot computer- of relaisgedreven interlockings en gecentraliseerde verkeersleiding.

Toepassing: bloksignaal-systemen worden wereldwijd toegepast in hoofdnetten en metro’s en worden vaak geïntegreerd met nationale of Europese veiligheidsstandaarden zoals ETCS en CBTC. Ze vormen samen met interlocking en detectiesystemen de basis voor veilige en efficiënte treinrijdingen.