architectuurverlichting

Architectuurverlichting is het vakgebied dat zich bezighoudt met het plannen en toepassen van kunstlicht op gebouwen, monumenten en stedelijke ruimten. Doel is architectuur bij schemer en donker leesbaar te maken, textuur en vorm te accentueren en de openbare orde en veiligheid te verbeteren, terwijl energiekosten en lichtvervuiling beperkt blijven.

Typen verlichting omvatten gevelverlichting (accent op contouren en materialiteit), interieurarchitectuurverlichting (ruimtelijke en functionele belichting), en landschaps- en monumentverlichting. Praktische strategieën zijn onder meer contourverlichting om silhouetten te benadrukken, wall-wash om geveloppervlakken gelijkmatig te revereren en down-/uplight-combinaties om ruimtelijkheid te creëren.

Technologie en ontwerpcriteria: de meeste projecten gebruiken LED-bronnen vanwege lange levensduur en efficiëntie. Belangrijke kenmerken omvatten kleurtemperatuur (vaak 2700–4000 K), CRI en UGR-waarden voor verblinding, tunable white en dynamische scènes. Besturingen zoals DALI en slimme sensoren maken daglichtafstemming en after-hours-dimming mogelijk.

Duurzaamheid en regelgeving: architectuurverlichting streeft naar energie-efficiëntie en minimale lichtverspreiding buiten de beoogde gebieden. Er wordt rekening gehouden met lichtvervuiling, donkere hemel en lokale regelgeving. Certificeringen en evaluaties zoals BREEAM, LEED en WELL kunnen een rol spelen in projecten.

Ontwerp- en realisatieproces: van voorstudie en programma van eisen tot detailontwerp, uitvoering en onderhoud. Een effectieve samenwerking tussen architect, lichtontwerper, constructeur en installatiebedrijf is essentieel voor kwaliteit en continuïteit.