Zwijgend

Zwijgend is een Nederlands woord dat zowel als bijvoeglijk naamwoord als bijwoord kan dienen. Het is afgeleid van het werkwoord zwijgen, dat means geen geluid maken of geen gesproken woord uitspreken. Zwijgend duidt op een toestand waarin iemand of iets stil blijft, vaak met de toevoeging van impliciete of onuitgesproken betekenis. Het benadrukt de aanwezigheid van stilte als manier van handelen of reageren.

Veelvoorkomende toepassingen zijn onder meer uitdrukkingen met een predikatieve betekenis, zoals een zwijgende gesprekspartner, een zwijgende meerderheid of een zwijgend akkoord. In zinnen kan het zowel attributief als dubbele functie hebben: “De voorzitter knikte zwijgend,” of “Er kwam een zwijgende stemming onder de aanwezigen.” Het woord kan ook figuratief gebruikt worden, bijvoorbeeld om een houding of sfeer te beschrijven: “een zwijgend protest” of “een zwijgend draagvlak.” Het kan ook als bijwoord voorkomen, bijvoorbeeld in de zin “hij zat zwijgend naast haar.”

Nuance en verwante termen: zwijgend benadrukt een bewuste of geenszins uitgesproken communicatie, oftewel wat men niet zegt maar wel begrijpt. Stilte daarentegen verwijst meer naar de afwezigheid van geluid als zodanig zonder inherent te impliceren wat er onuitgesproken ligt. Synoniemen zoals tacit in het Nederlands worden vaak vertaald als “tacit” of “onuitgesproken” in formele contexten, terwijl zwijgend vaker in alledaagse of literaire taal voorkomt.

Zwijgend is een neutraal woord in het Nederlands en wordt breed ingezet in zowel literaire als informatieve teksten.