Zuurbasetitratie

Zuurbasetitratie is een analytische methode waarin een oplossing met onbekende zuur- of baseconcentratie wordt getitreerd met een oplossing van bekende concentratie van de tegenreactant, meestal een sterke stof zoals zoutzuur (HCl) of natriumhydroxide (NaOH), totdat het equivalentiepunt is bereikt. Het doel is de concentratie van het onbekende monster te bepalen op basis van het volume titrant dat nodig is.

Tijdens de titratie reageert het zuur met de base volgens hun stoichiometrie. Door het volume van titrant dat nodig is te meten en de bekendheid van de titrantconcentratie kun je de molaire hoeveelheid van de onbekende stof bepalen. De gebruikelijke vergelijking voor een monoprotische stof is Ma Va = Mb Vb, waarbij Ma en Va respectievelijk de concentratie en het volume van het onbekende stof zijn en Mb en Vb die van de titrant. Bij polyprotonische zuren gebruik je equivalenten of normaliteit.

Een indicator of een pH-meter wordt gebruikt om het eindpunt vast te stellen. Een indicator toont een duidelijke kleurverandering bij een specifieke pH-waarde; veel gebruikte indicatoren zijn fenolftaleïne en methyloranje. Het eindpunt moet zo dicht mogelijk bij het equivalentiepunt liggen, anders ontstaat een kleine fout. In potentiometrische titratie kan een pH-curve worden gebruikt om het punt van equivalente hoeveelheid af te lezen.

Er zijn verschillende varianten: sterk zuur-sterke base, zwak zuur-sterke base, of zwak zuur-zwakke base combinaties, elk met een kenmerkende pH-curve en indicatorkeuze. Toepassingen zijn onder meer de bepaling van onbekende concentraties in laboratoria, kwaliteitscontrole en wateranalyse. Nauwkeurigheidsproblemen kunnen ontstaan door indicatorkeuze, afleesfouten en onzuiverheden in de reagenten.