Woordbreedte

Woordbreedte is de hoeveelheid bits die een computer in één bewerking verwerkt, en verwijst doorgaans naar de breedte van de algemene registers en de datapath van de centrale verwerkingseenheid (CPU). Het geeft een maat voor de woordlengte van het systeem en bepaalt mede hoe data binnen de processor wordt verwerkt.

De woordbreedte bepaalt hoe groot een woord is en hoeveel data een processor in één stap kan hanteren. Daardoor kan de CPU bijvoorbeeld een gehele 8-, 16-, 32- of 64-bits waarde gelijktijdig verwerken, en hoeveel data per instructie geladen of opgeslagen kan worden. Een hogere woordbreedte maakt groteren numerieke waarden mogelijk en kan de efficiëntie van bepaalde berekeningen vergroten. Daarnaast beïnvloedt de woordbreedte de grootte van de data die in een enkele operatie kan worden verplaatst tussen geheugen en registers, en beïnvloedt het de vorm van instructiecodering en de manier waarop data in de geheugenbus wordt gepackt.

Het begrip wordt vaak verward met de adresbreedte, maar de adresruimte wordt bepaald door de adresbreedte en is niet per definitie gelijk aan de woordbreedte. Moderne 64-bits systemen hebben meestal zowel 64-bit registers als een 64-bit adresruimte, maar de prestaties en het geheugenmodel hangen ook af van andere factoren zoals cache en memory bandwidth.

Historisch gezien zijn de meeste systemen in stappen van 8, 16, 32 en tegenwoordig 64 bit gaan zitten. Dit weerspiegelt de groei van rekenkracht en geheugenbehoefte en heeft invloed op softwareontwikkeling, bestandssystemen en compilers. Ook zijn er gespecialiseerde systemen met andere woordbreedtes.

Samengevat is woordbreedte een kernkenmerk van computerarchitectuur dat de rekenkracht, de mogelijkheid tot datarepresentatie en de manier waarop software met geheugen en instructies omgaat beïnvloedt.