Taalverloop

Taalverloop is een begrip in de linguïstiek en het taalonderwijs dat verwijst naar de processen waardoor een taal zich ontwikkelt of verandert over tijd. Het kan slaan op diachrone veranderingen in een taal door generaties heen, maar ook op hoe individuen taal leren en zich taalmatig ontwikkelen, bijvoorbeeld bij kinderen of bij tweede-taalverwerving. In beide gevallen beschrijft taalverloop patronen van verandering, variatie en stabilisatie in gesproken en geschreven taal.

De inhoud van taalverloop omvat diverse onderdelen. Bij fonologisch verloop gaat het om klankveranderingen en klankversterking of -verlies, evenals processen zoals klankassimilatie. Bij morfologisch en syntactisch verloop gaat het om verschuivingen in woordvorming, woordvolgorde en syntactische constructies, waaronder heranalyse of simplificatie van grammaticaregels. Semantisch verloop betreft verschuivingen in betekenis, connotaties en gebruiksverbanden van woorden. Lexicaal verloop omvat leenwoorden, woordvormingen en de opbouw van het lexicon in een taalgemeenschap.

Factoren die taalverloop beïnvloeden variëren sterk en kunnen taalcontact, migratie, onderwijsbeleid, media en sociale identiteit omvatten. Taalvariatie binnen gemeenschappen, zoals sociolecten en registerverschillen, speelt eveneens een belangrijke rol.

Onderzoeksmethoden omvatten onder meer diachrone corpora, longitudinale studies bij kinderen en tweede-taalverwerving, evenals vergelijkende analysemethoden tussen talen en statistische of corpus-gebaseerde benaderingen. Toepassingen van kennis over taalverloop zijn onder meer in taalonderwijs, taalbeleid en standaardisatie, en in historisch-vergelijkende taalkunde.

Zie ook: taalverandering, taalverwerving, sociolinguïstiek, diachrone linguïstiek.