Stotteren

Stotteren is een spraakstoornis waarbij de vloeiendheid van spreken wordt bemoeilijkt door herhalingen van klanken of lettergrepen, verlengingen van klanken, of onderbrekingen in de spraak (blokken). Het kan gepaard gaan met spanning in de keel of ademhalingsonregelmatigheden en vaak met extra spierbewegingen in gezicht of lichaam. Bij kinderen ontstaat het meestal in de eerste jaren van het spraak- en taalverwervingsproces.

Oorzaken en verloop: De oorzaak is niet volledig bekend en waarschijnlijk multifactoriëel, met een combinatie van genetische aanleg en neurofysiologische factoren. Omgevingsfactoren en stress kunnen de ernst beïnvloeden. Het grootste deel van de kinderen stottert tijdelijk tijdens de ontwikkeling; bij velen verdwijnt het vanzelf. Een kleiner deel blijft stotteren tot in volwassen leeftijd.

Prevalentie en demografie: Schattingen suggereren dat ongeveer 5 procent van jonge kinderen op enig moment stottert; persistente stottering komt voor bij circa 1 procent van de bevolking en is vaker aanwezig bij jongens dan bij meisjes.

Impact en diagnose: Stotteren kan invloed hebben op communicatie, sociale interactie en academische of beroepsmatige activiteiten. Het kan gepaard gaan met angst voor spreken en vermijding van situaties. De diagnose wordt meestal gesteld door een logopedist of arts op basis van observatie en klachten.

Behandeling: Logopedie is de kern van de behandeling. Strategieën omvatten stottermodificatie, fluency shaping en gecombineerde benaderingen. Vroege interventie vergroot de kans op verbetering. Daarnaast kunnen cognitieve gedragstherapie en ondersteuning bij angst of lichamelijke spanning nuttig zijn. Er bestaan ook technologische hulpmiddelen en ondersteunende interventies, altijd afgestemd op de behoefte van de persoon.