Smaakverandering

Smaakverandering is een verandering in de perceptie van smaken. Het kan betekenen dat smaken minder duidelijk worden waargenomen (hypogeusia), juist sterker of anders gevoeld worden (hypergeusia of dysgeusia), of dat smaken geheel ontbreken (ageusie). Doordat smaak mede afhankelijk is van geur, kunnen afwijkingen in het reukvermogen een belangrijke rol spelen bij het waarnemen van smaak.

Oorzaken zijn veelzijdig en kunnen tijdelijk of chronisch zijn. Voorbeelden zijn: infecties van de bovenste luchtwegen en sinusproblemen, neuspoliepen of allergieën; medicijnen zoals antibiotica, bloeddrukmiddelen, antidepressiva of chemotherapie; voedingsdeficiënties zoals zink- of vitamine B12-tekort; roken en veroudering; medische aandoeningen zoals diabetes, schildklieraandoeningen of zenuw- en hersenaandoeningen; tandheelkundige problemen; straling naar hoofd en hals en andere invasieve behandelingen; en infecties zoals COVID-19. Hormoonveranderingen, zwangerschap of stress kunnen eveneens invloed hebben.

Diagnose gebeurt op basis van anamnese en lichamelijk onderzoek, aangevuld met gerichte smaaktesten en soms bloedonderzoek of beeldvorming. Verwijzing naar een KNO-arts, kaak-/tandtarts of neurologisch specialist is mogelijk bij vermoeden van een specifieke oorzaak. Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak: aanpassen of stoppen van medicatie in overleg met een arts, behandelen van infecties of sinusproblemen, corrigeren van voedingsdeficiënties, verbeteren van mondhygiëne en stimuli, en stoppen met roken. Soms blijft de smaak verstoord ondanks behandeling, en kan voedingsvoorlichting of consultatie bij een diëtist betrokken zijn.

Prognose varieert afhankelijk van de oorzaak; veel gevallen verbeteren bij herstel van de onderliggende aandoening, terwijl andere veranderingen langdurig kunnen aanhouden.