Scharniergekraak

Scharniergekraak is het geluid dat optreedt wanneer een deur of vensterscharnier bij beweging wrijving levert. Het komt vooral voor bij houten deuren en kan zowel bij openen als sluiten hoorbaar zijn. Het verschilt per situatie hoeveel hinderlijk het geluid is.

Oorzaken zijn vaak divers: onvoldoende smering of verontreiniging in en rondom de scharnieren, losse of versleten schroeven, slijtage aan de scharnierpinnen, roest of corrosie, houtuitzetting door vocht of warmte, en soms een scheve of niet goed uitgelijnde deur waardoor de deur langs het frame schraapt. Ook wanneer een deur nauwelijks beweegt maar toch kraakt, kan een spanning in het hout of een verschuiving in het scharnierpunt meespelen.

Diagnose en eenvoudige oplossingen: probeer eerst smering. Verwijder de scharnierpin uit het bovenste scharnier, maak de pin en de gleuven schoon, en besprenkel met een neutrale silicone-spray of grafietpoeder. Laat het even intrekken en zet de pin terug. Controleer daarna of alle schroeven goed vastzitten en draai losse schroeven aan. Bij scheefhangende deuren kan het helpen de schroeven geleidelijk los te maken, de deur iets te verplaatsen en de schroeven weer vast te zetten. Als pennen versleten zijn of roesten, vervang dan de scharnier of de pin. Bij aanhoudende kreek of als de deur blijft schuren tegen het frame, kan uitlijning of toepassing van grotere schroeven nodig zijn, of professionele beoordeling.

Wanneer professionele hulp: als het geluid aanhoudt na onderhoud, of de deur significant scheef hangt, niet sluit of structurele schade lijkt te vertonen, is een timmerman of onderhoudsmonteur geschikt.

Preventie: periodiek smeren, schoonhouden van de scharnieren, controle op losse schroeven en roest, en waar mogelijk gebruik van roestbestendige scharnieren in vochtige omgevingen.