Reparerbaarheid

Reparerbaarheid is het vermogen van een product om op eenvoudige wijze te worden gerepareerd. Het begrip wordt vooral toegepast op duurzame consumentenproducten zoals elektronica, huishoudelijke apparaten en voertuigen. Een hoge reparerbaarheid vergroot de levensduur en sluit aan bij een circulaire economie.

Belangrijke factoren zijn de beschikbaarheid van reserveonderdelen en reparatiehandleidingen, de toegankelijkheid van diagnostische tools en het ontwerp van modulaire, demontabele componenten. Ook standaardisatie van bevestigingspunten en verbindingen speelt een rol, terwijl softwarebeperkingen soms reparaties belemmeren.

Een betere reparerbaarheid verlaagt afval en milieu-impact doordat producten langer meegaan. Dit kan ook de totale eigendomskosten verlagen en lokale reparatiebedrijven versterken.

Beleid en praktijk variëren per regio. In veel gebieden groeit de aandacht voor recht op reparatie, met maatregelen zoals verplichting tot beschikbaar stellen van onderdelen en reparatie-informatie, of het invoeren van reparabiliteitslabels en –scores.

Uitdagingen blijven bestaan, zoals ontwerpkeuzes die reparatie bemoeilijken (gelijmde of gelaste onderdelen, niet vervangbare batterijen), hoge reparatiekosten, intellectueel eigendom en veiligheid of privacy bij softwarematige systemen. Balans tussen consumentenrechten en fabrikantenbelangen is een centraal vraagstuk.