Opsporingsdiensten

Opsporingsdiensten is een overkoepelende term die in Nederland wordt gebruikt voor de opsporingsafdelingen van de politie. Zij zijn verantwoordelijk voor het opsporen van misdrijven, het verzamelen en veiligstellen van bewijs en het ondersteunen van vervolging door het Openbaar Ministerie. De werkzaamheden variëren van het uitvoeren van onderzoeksopdrachten en het afnemen van verklaringen tot surveillance, undercoverwerk en forensisch onderzoek.

De opsporingsdiensten bestaan uit gespecialiseerde eenheden die zich richten op verschillende typen criminaliteit, zoals geweldsdelicten, drugs- en mensenhandel, georganiseerde misdaad, fraude en cybercrime. Zij werken samen met andere onderdelen van de politie, met het Openbaar Ministerie en met externe partners, zoals forensische laboratoria en internationale politiediensten als Europol en Interpol. De informatie die zij vergaren dient als basis voor strafrechtelijke procedures en kan ook ten behoeve van preventie en handhaving worden ingezet.

In tegenstelling tot inlichtingen- en veiligheidsdiensten, die onder meer nationaal veiligheid en buitenlandse signalen volgen, richten opsporingsdiensten zich primair op rechtshandhaving en opsporing van strafbare feiten. Hun activiteiten vallen onder strikte wettelijke kaders en toezicht, met aandacht voor privacy en de bescherming van persoonsgegevens. Zowel het Openbaar Ministerie als rechtbanken houden toezicht op de rechtmatigheid en proportionaliteit van opsporingshandelingen.