Opdraagt

Opdraagt is een vervoegde vorm van het Nederlandse werkwoord opdragen. Het is de derde persoon enkelvoud van de tegenwoordige tijd en wordt gebruikt wanneer iemand een taak, opdracht of verantwoordelijkheid aan een ander toewijst, of wanneer iemand een werk aan iemand anders opdraagt. In de meeste hedendaagse teksten verschijnt opdraagt in formele of juridische contexten.

Etymologie en betekenisontwikkeling

Opdragen bestaat uit het prefix op- en het werkwoord dragen (in de zin van dragen of toevertrouwen). De combinatie ontwikkelde zich van het idee iets op iemand leggen of opleggen, naar het toewijzen van een taak of het toewijden van een werk aan iemand als eerbetoon. Daardoor heeft opdraagt zowel een acterend-aspect (iemand iets laten doen) als een dedicatiewijze (een werk aan iemand wijden).

Senses en gebruik

De belangrijkste betekenissen van opdraagt zijn tweeledig. Ten eerste kan het betekenen dat iemand een taak of verantwoordelijkheid aan een ander toewijst of opdraagt, vaak in formele of hiërarchische situaties. Ten tweede wordt het gebruikt in literaire of culturele contexten om een werk te wijden aan een persoon of groep, wat in de voltooide trant meestal met opgedragen wordt uitgedrukt, bijvoorbeeld in de zin van “dit boek is opgedragen aan…”.

Grammaticale kanttekeningen

Opdragen is een aaneengeschreven werkwoord met het particle op-, waardoor de vorming van zinnen varianten kent zoals “draagt op” in de tegenwoordige tijd. Het voltooid deelwoord is opgedragen. In veel toepassingsgevallen, vooral bij dedicatorieën, wordt de passieve vorm gebruikt: “het werk is opgedragen aan…”.

Zie ook

Dedicatie (dedicatie van werken), Opdragen (algemeen concept van toewijding of opdracht).