Oceaanpositie

Oceaanpositie is de geografische positie van een object op zee op een bepaald moment, meestal uitgedrukt in breedte- en lengtegraad. Het begrip wordt gebruikt voor schepen, boeien, onderzoeksplatforms en andere objecten die op zee opereren. De oceaanpositie vormt een basis voor navigatie, veiligheid op zee en mariene wetgeving en is van belang voor routeplanning en data‑registratie door oceanografische instellingen.

Posities worden doorgaans bepaald met satellietnavigatie (GNSS zoals GPS, Galileo of GLONASS) en via AIS-berichten die de positie van schepen uitzenden. Daarnaast kan radar- en sonarmeting aanvullende informatie leveren. Moderne toepassingen combineren vaak GNSS met inertiële navigatie en lokale referenties voor continue positionering, ook bij beperkt signaal.

Belangrijke toepassingen zijn navigatie en scheepvaartveiligheid, zoek- en reddingsoperaties, datasets voor weers- en oceaanonderzoek en mariene ruimtelijke planning. De exacte oceaanpositie is ook relevant voor jurisdictie, zoals territoriale wateren en gezaghebbende zeegebieden, en voor logistieke besluitvorming en aansprakelijkheid.

De nauwkeurigheid verschilt per systeem en omstandigheden. GNSS levert doorgaans posities op meters-niveau; AIS-registraties hangen af van kalibratie en signaalkwaliteit; radar en lokale referenties kunnen variëren in nauwkeurigheid maar zijn nuttig voor korte termijnlocatie en situational awareness.

Historisch evolueerde navigatie van visuele en astronomische methoden naar elektronische systemen sinds de tweede helft van de 20e eeuw. Tegenwoordig is oceaanpositie een integraal onderdeel van maritieme operaties en oceanografische monitoring, ondersteund door internationale normen voor coördinatensystemen en tijdmetingen.