Nulstelling

Nulstelling is het proces waarbij een meetinstrument of regelkring zodanig wordt afgesteld dat de uitgangswaarde gelijk is aan nul wanneer de ingang nul is. Het doel is om offset- en driftfouten te verwijderen en zo een betrouwbaar referentieniveau vast te leggen. Nulstelling komt veel voor in meet- en regeltechniek, zoals bij weegschalen, spannings- en stroombeters, temperatuursensoren en automatische regelsystemen. Ook in medische apparatuur en laboratoriuminstrumenten speelt nulstelling een belangrijke rol.

De uitvoering van nulstelling varieert per instrument, maar de kern bestaat uit enkele gemeenschappelijke stappen: het apparaat in rust brengen of stabiliseren in een gecontroleerde omgeving, controleren of het nulpunt daadwerkelijk op nul staat, en het nulpunt af te stellen met een bedieningsknop, toetsen of software. Bij sommige toepassingen kan ook een taraafstelling nodig zijn om het nulpunt afhankelijk van een materiaal of container correct te brengen. Het is gebruikelijk om daarna het apparaat te controleren met een nulinvoer of referentie om zeker te zijn dat de uitgang daadwerkelijk nul is.

Soorten nulstellingen omvatten onder meer statische nulstelling (vaste nulpunt op een bepaald moment) en automatische of continue nulstelling (auto-zero of automatische nulcorrectie tijdens werking). Nulstelling maakt deel uit van kalibratie maar richt zich vooral op het juiste nulpunt; kalibratie kan daarnaast ook andere referenties vereist zijn.

Een goede nulstelling is cruciaal voor nauwkeurigheid, betrouwbaarheid en traceerbaarheid van meetresultaten. Foutieve nulpunten kunnen leiden tot systematische afwijkingen die zich door het meettraject heen opstapelen.