Neuroethiek

Neuroethiek is een interdisciplinaire studie naar de ethische, juridische en maatschappelijke implicaties van neurowetenschap en neurotechnologie, zoals hersenbeeldvorming, hersenstimulatie en cognitieve hulpmiddelen. Het onderzoekt hoe kennis over het brein besluitvorming, identiteit en menselijk handelen beïnvloedt en hoe die kennis verantwoord kan worden toegepast in onderzoek, klinische praktijk en beleid.

Het veld omvat zowel normative (ethische) als empirische aspecten. Normatieve vraagstukken betreffen onder meer wat wenselijk is qua toepassingen, welke risico's aanvaardbaar zijn, en hoe privacy, autonomie en menselijke waardigheid gewaarborgd blijven. Empirische neuroethiek bestudeert hoe mensen denken over hersengebonden kwesties, welke risico's zij zien en hoe beleid en regelgeving in de praktijk werkt.

Belangrijke thema's zijn onder meer privacy en controle over neurale data, cognitieve vrijheid en mentale privacy; geïnformeerde toestemming bij interventies en gepercipieerde autonomie; aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid wanneer beslissingen beïnvloed worden door hersenactiviteiten; rechtvaardige toegang tot neurotechnologieën en de maatschappelijke impact daarvan; de grens tussen therapeutische behandeling en enhancement; invloed van neuromarketing en de regulering van dergelijke praktijken; veiligheid en toezicht op hersenstimulatieapparatuur en brain-computer interfaces; en governance van neurale data.

Methoden variëren van traditionele ethische analyse tot empirisch onderzoek zoals enquêtes en interviews, gecombineerd met juridische en beleidsstudies. Historisch ontstond neuroethiek in de late twintigste eeuw als een reactie op snelle vooruitgang in de neurowetenschappen en breidt zich uit over geneeskunde, rechtswetenschap en openbare politiek.