Medicatiepatronen

Medicatiepatronen verwijzen naar de consistente kenmerken van medicatiegebruik binnen een patiëntengroep of individuele patiënt, zoals welke middelen worden voorgeschreven, in welke dosering, hoe vaak en hoe lang. Patronen kunnen stabiel zijn, zoals langdurige monotherapie, maar ook complexiteit tonen door polyfarmacie en regelmatige wijzigingen. Het concept wordt gebruikt in de klinische praktijk en pharmacoepidemiologie om zorgkwaliteit te evalueren, therapietrouw te monitoren en signalen van inefficiëntie of onveiligheid te detecteren.

Data en methoden: apotheekgegevens, elektronische patiëntendossiers en verzekeringsclaims leveren informatie over start- en stopdata, dosering en duur van gebruik. Patronen worden geanalyseerd met tijdreeksanalyse, trajectanalyse, patroonontdekking en sequentieanalyse; uitkomsten omvatten therapietrouw (bijv. mate van consistent gebruik), persistente therapie, switches tussen middelen en dosiswijzigingen.

Toepassingen: kwaliteitsverbetering van voorschrijfpraktijken, toezicht op bijwerkingen bij specifieke medicijngroepen, evaluatie van beleidsmaatregelen zoals substitutie door generieke middelen, en onderbouwing van kostenbeheersing en zorgplanning. Patronen helpen bij het identificeren van kwetsbare groepen, bijvoorbeeld ouderen met polyfarmacie.

Overwegingen: privacy en gegevensveiligheid, bias en confounding, en de beperkingen van ontbrekende of onvolledige informatie over medicatie. Interpretatie vereist klinische context, zoals indicatie en behandeldoel. Eenvoudige patronen kunnen de complexiteit van multimorbiditeit maskeren.

Zie ook: geneesmiddelgebruik, polyfarmacie, farmacovigilantie, geneesmiddelenmonitoring.