Maaltijdsamenstelling

Maaltijdsamenstelling is de manier waarop de voedingsstoffen en andere bestanddelen van een maaltijd zijn verdeeld om te voorzien in de energievraag en voedingsbehoeften van een persoon. Het begrip wordt gebruikt in voedingsvoorlichting en diëtetiek om maaltijden evenwichtig en verzadigend te maken, met aandacht voor variatie, kwaliteit en portiecontrole.

Een uitgebalanceerde maaltijdsamenstelling houdt rekening met diverse voedingsgroepen en aspecten. Belangrijke elementen zijn koolhydraten, eiwitten en vetten, aangevuld met vezels, vitamines en mineralen uit groenten, fruit, volkorenproducten, (magere) eiwitbronnen en zuivel of vervangers. Hydratatie speelt ook een rol, meestal in de vorm van water bij de maaltijd. In veel richtlijnen wordt gestreefd naar de Plate-achtige indeling: een grote helft groenten en fruit, een kwart eiwitten en een kwart koolhydraatbronnen, met gezonde vetten en een matige hoeveelheid zout en toegevoegde suikers.

Praktisch kan een maaltijdsamenstelling worden toegepast via de Schijf van Vijf of vergelijkbare regionale modellen. Voorbeelden van gebalanceerde maaltijden zijn: groenten en volkoren graan of aardappelen met een portie (magere) eiwitten en een kleine hoeveelheid gezonde vetten; bij ontbijt bijvoorbeeld volkorenbrood met zuivel en fruit. Afwijkingen door leeftijd, zwangerschap, sportactiviteit of dieetwensen (vegetarisch, veganistisch, allergieën) vragen om aanpassing van porties en keuzes.

Het doel van maaltijdsamenstelling is gezonde, duurzame eetpatronen te ondersteunen en bij te dragen aan een goede energiebalans en voedingsstatus.