Luchtkwaliteitsdiensten

Luchtkwaliteitsdiensten zijn publieke organen die verantwoordelijk zijn voor het monitoren, beoordelen en beheersen van de luchtkwaliteit binnen een rechtsgebied. Zij verzamelen en interpreteren meetgegevens om inzicht te geven in de blootstelling van mensen en ecosystemen aan verontreinigende stoffen.

Zij beheren landelijke en regionale meetnetten en registreren concentraties van onder meer PM2,5, PM10, ozon (O3), stikstofoxiden (NO2), zwaveldioxide (SO2) en koolmonoxide (CO). Daarnaast wordt data gevalideerd en beschikbaar gesteld via open portals en dashboards, zodat beleidsmakers, onderzoekers en het publiek zicht hebben op trends en niveaus.

Verder ontwikkelen ze prognoses en scenario-analyses, gebruiken emissie-inventarisaties en modellen om huidige en toekomstige luchtkwaliteit te beoordelen, en leveren input voor milieubeleid, gezondheidsbeleid en ruimtelijke planning. In periodes met slechte luchtkwaliteit verzorgen zij waarschuwingen, korte termijnvoorspellingen en adviezen aan de overheid, hulpdiensten en sectoren die getroffen worden.

Luchtkwaliteitsdiensten dragen bij aan de handhaving van normen en richtlijnen, zowel nationaal als wereldwijd. Ze werken aan naleving van binnenlandse wetgeving en Europese kaders zoals de EU-luchtkwaliteitsrichtlijnen, en bevorderen passende maatregelen via samenwerking met regionale overheden, meteorologische instituten en internationale organisaties voor interoperabele data en vergelijkbaarheid.

De organisatie en financiering variëren per land en bestuurlaag, maar deze diensten staan over het algemeen onder ministeries van milieu of volksgezondheid en vormen een integrale schakel in beleid, volksgezondheid en milieubescherming.