Lipidencontrole

Lipidencontrole is het proces waarbij bloedlipiden zoals LDL-cholesterol (LDL-C), HDL-cholesterol en triglyceriden worden gemonitord en behandeld om het risico op hart- en vaatziekten te verlagen. Een lipidenprofiel wordt via een bloedtest vastgesteld; behandeling wordt afgestemd op het cardiovasculaire risicoprofiel. Doel is meestal het verlagen van LDL-C, aangezien hoog LDL-C sterk geassocieerd is met atherosclerose.

Behandelingsopties omvatten leefstijlmaatregelen (gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging, gewichtsbeheersing, stoppen met roken) en medicatie. Veelgebruikte medicijnen zijn statines (LDL-C verlagend) en aanvullend ezetimibe of PCSK9-remmers; bij sterk verhoogde triglyceriden kunnen fibraten of omega-3 vetzuren overwogen worden. Therapie wordt vaak gecombineerd afhankelijk van doel en tolerantie.

Monitoring: bij aanvang van behandeling wordt een baseline lipid profiel bepaald. Na start of dosisaanpassing volgt doorgaans een herhaling na 4–12 weken om respons te beoordelen. Daarna worden lipiden periodiek gecontroleerd, meestal elke 3–12 maanden. Leverfunctie en bijwerkingen worden bewaakt, vooral bij statines en PCSK9-remmers. Doelwaarden zijn afhankelijk van het risicoprofiel.

Doelen en risicogroepen: LDL-C-doelen variëren per cardiovasculair risico; zeer hoog risico kan strengere doelen vragen dan matig risico. Daarnaast blijven non-HDL-C en triglyceriden relevante parameters, vooral bij afwijkende vetprofielen of metabool syndroom.

Klinische richtlijnen uit verschillende regio's geven aanbevelingen voor behandeling en follow-up. Lipidencontrole dient als onderdeel van breed risicobeheer voor hart- en vaatziekten en wordt aangepast aan respons, tolerantie en comorbiditeiten. Langdurige therapie en regelmatige evaluatie zijn essentieel.