Koolstofvastlegging

Koolstofvastlegging is het proces waarbij koolstofdioxide (CO2) uit de atmosfeer of uit industriële bronnen wordt opgenomen en op een andere plek wordt opgeslagen, met als doel de concentratie CO2 in de lucht te verlagen. Het omvat zowel natuurlijke als technologische vormen van opslag.

Natuurlijke koolstofvastlegging omvat het vastleggen van CO2 door planten via fotosynthese, groei van bomen en bodembehoud. Koolstof kan tevens worden opgeslagen in veen, bodems en mariene ecosystemen. De oceaan speelt een belangrijke rol door verschillende biologische en fysische processen die CO2 uit de atmosfeer naar het zeewater en sedimenten brengen.

Technische koolstofvastlegging, CCS genoemd (capturing, transport, storage), houdt in het opvangen van CO2 bij industriële bronnen zoals energiecentrales of chemische installaties, het transporteren van het gas via leidingen of schepen, en het langdurig opslaan in geologische formaties zoals verlaten olie- en gasvelden, zoutwateraquifers of basaltlagen. CCS kan ook worden gecombineerd met gebruik (CCU), maar bij koolstofvastlegging ligt de nadruk op permanente opslag.

Voordelen en uitdagingen: koolstofvastlegging kan bijdragen aan emissiereductie en klimaatmitigatie, maar brengt risico’s met zich mee zoals lekkage, hoge kosten en de noodzaak van langdurige monitoring, verificatie en regelgeving. De effectiviteit hangt af van de veiligheid en de duurzaamheid van de opslag over decennia.

Beleid en maatschappelijke context: de ontwikkeling van koolstofvastlegging vindt plaats binnen nationale en internationale klimaatprogramma’s en beleidskaders, en maakt deel uit van bredere strategieën voor netto-nul emissies. Er is voortdurende aandacht voor veiligheid, transparantie en kostenefficiëntie.