Herstelbetalingen

Herstelbetalingen is een term uit het Nederlands recht die verwijst naar betalingen die bedoeld zijn om een slachtoffer weer in de situatie te brengen die het had voordat schade was ontstaan, of om anderszins geleden schade te compenseren door degene die verantwoordelijk is voor de schade. De term kan zowel verwijzen naar financiële schikkingen als naar wettelijk of publiekrechtelijk toegewezen betalingen, en komt voor in civielrechtelijke en publiekrechtelijke contexten.

In juridische zin hangen herstelbetalingen samen met de verplichting tot schadevergoeding bij onrechtmatige daad, contractbreuk of andere aansprakelijkheid. Ze kunnen worden opgelegd door een rechter bij een uitspraak, vastgelegd in een schikking tussen partijen, of verstrekt via overheidsprogramma’s voor slachtoffers of herstelfonds in specifieke dossiers (zoals rampen of misstanden). Het doel is het versterken van het herstel van het slachtoffer en het terugbrengen van de situatie naar zo veel mogelijk de vorige toestand.

Wat wordt vergoed, kan variëren: directe financiële verliezen zoals herstel- of medische kosten, verlies van inkomen en soms immateriële schade; ook in natura herstel (schade repareren, vervanging van goederen) kan onder herstelbetalingen vallen. De hoogte kan afhankelijk zijn van rapportages, deskundigenbeoordelingen en wettelijke normen, met betalingsregelingen en rente waar van toepassing.

Herstelbetalingen verschillen van boetes of straffen en vormen vaak onderdeel van bredere herstel- of restitutiedoelstellingen. Ze kunnen aan beperkingen onderhevig zijn, zoals tijdslimieten voor indiening en lopende verplichtingen tot naleving of toezicht.