Handinstrumenten

Handinstrumenten is een overkoepelende term die in het Nederlands op twee hoofdgebieden betrekking kan hebben: muziekinstrumenten die primair door handbewegingen en handkracht worden bespeeld, en gereedschappen die zonder motorisering door de mens worden bediend. De precieze invulling hangt af van de context.

In de muziek verwijst handinstrumenten meestal naar instrumenten die geluid produceren door directe handmatige actie. Voorbeelden zijn snaarinstrumenten zoals gitaar, viool en harp; slagwerk dat met de hand of met kloppers wordt bespeeld (bijv. handtrommels en cajón); en blaas- of klankinstrumenten zoals dwarsfluit en klarinet, die samen met de adem worden bediend. Toetsinstrumenten zoals de piano vallen ook onder deze term omdat de klank ontstaat door aanslagen op toetsen met de handen.

In een gereedschapcontext betreft handinstrumenten gereedschap zonder motor die rechtstreeks door een gebruiker wordt bediend. Typische voorbeelden zijn hamers, beitels, zagen, vijlen, schroevendraaiers, tangen, nijptangen en bankschroeven.

Onderhoud en veiligheid variëren per toepassing. Voor muziekinstrumenten gaat het om klimaatbeheersing, schoonmaken en afstellen of stemmen, met passende hoezen en opslag die het instrument beschermen. Voor handgereedschap geldt: droog bewaren, roest verwijderen en gereedschap bijscherpen of slijpen, en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen zoals een veiligheidsbril en handschoenen. Doorgaand onderhoud verhoogt de levensduur en veiligheid.

Handinstrumenten vormen daarmee een brede categorie die bijdraagt aan zowel creatieve uitingen als praktische werkzaamheden.